نخست‌وزیر حقوق‌دان قاجاری/ موسس مدرسه علوم سیاسی
تاریخ انتشار: ۲ مهر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۰۸۰۱۶۳
میرزا حسن خان مشیرالدوله (پیرنیا) فرزند میرزا نصرالله خان مشیرالملک نائینی در سال ۱۲۵۱ در شهر تبریز دیده به جهان گشود.
پیرنیا پس از اتمام تحصیلات در روسیه، در سفارت ایران در سنت پترزبرگ به سمت وابسته منصوب شد. در سال ۱۳۱۳ه.ق. به لقب مشیرالملک نائل شد. در سال ۱۳۱۴ ه.ق. در کابینه میرزا احمد خان مشیرالسلطنه، وزیر عدلیه و ملقب به مشیرالدوله شد و در همین سال در کابینه ابوالقاسم خان ناصرالملک، وزیر خارجه شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
میرزا نصرالله خان مشیرالملک در سال ۱۳۱۷ه.ق. پس از فوت حاج شیخ محسن خان مشیرالدوله، ملقب به مشیرالدوله گشت و وزیر امور خارجه شد پسران خود را که بعضی از آنان تحصیلات خود را تمام نکرده بودند از اروپا خواست و برای میرزا حسن خان لقب مشیرالملکی گرفته او را به سمت ریاست دفتر وزارت خارجه تعیین کرد.
میرزا حسن خان در سال ۱۳۱۹ ه.ق. وزیرمختاری سوئد و نروژ نیز به منصب وزیرمختاری روسیه منضم شد و تا سال ۱۳۲۴ه.ق. در این مقام باقی بود.
میرزا حسن‌خان با حمایت مظفرالدین شاه مدرسه وزارتخانه یا همان مدرسه علوم سیاسی تهران را تاسیس کرد و خود در این مدرسه حقوق بین‌الملل درس می‌داد.
میرزا حسن‌خان با حمایت مظفرالدین شاه مدرسه وزارتخانه یا همان مدرسه علوم سیاسی تهران را تاسیس کرد و خود در این مدرسه حقوق بین‌الملل درس می‌داد.
پس از فتح تهران به دست مشروطه خواهان، میرزا حسن‌خان مشیرالدوله به نمایندگی از استرآباد به مجلس راه یافت، ولی به دلیل پذیرش مسئولیت وزارت عدلیه در کابینه سپهدار از نمایندگی استعفا کرد.
زمان استعفای مستوفی‌الممالک از نخست وزیری، مشیرالدوله نماینده مردم تهران در مجلس سوم بود ( ۱۲۹۳/۹/۱۴ تا ۱۲۹۴/۸/۲۱) و احمدشاه پس از نظرخواهی از مجلس او را مأمور تشکیل کابینه کرد. مهمترین کار مشیرالدوله در اولین دوره نخست وزیری مذاکره با دولت های روس و انگلیس برای تخلیه ایران از قوای اشغالی آنها و لغو اختیارات فوق العاده مسیو مرنار بلژیکی رئیس کل گمرک ایران بود. انگلیسی ها نسبت به او نظر مساعدی نداشتند و نیروهای روسیه به بهانه پیشروی قوای عثمانی، از قزوین به سوی تهران حرکت کردند و مجلس نیز با پیرنیا همراه نشد، در نتیجه، مشیرالدوله در۲۵ فروردین ۱۲۹۴ ه.ش بعد از حدود ۴۰ روز استعفا کرد.
پس از چندی با برگزاری انتخابات مجلس چهارم (۱۳۰۰/۴/۱ تا ۱۳۰۲/۳/۳۰) مشیرالدوله به نمایندگی از مردم تهران به مجلس رفت، اما پیش از افتتاح مجلس برای دومین بار به ریاست کابینه رسید و از نمایندگی استعفا کرد.
اولین تدبیر او در این مقام برای اینکه دولت را از قید تعهدات ناشی از قرارداد ۱۹۱۹ رها سازد موکول ساختن اجرای این قرارداد به نظر مجلس آینده(چهارم) بود.
مشیرالدوله در این دوره از زمامداری خود با مشکلات بزرگ دیگری هم مواجه بود که از جمله مهمترین آنها می توان به قیام میرزا کوچک خان جنگلی در گیلان و قیام شیخ محمد خیابانی در تبریز اشاره کرد. مشیرالدوله در هر دو مورد برای حل مشکل از طریق مسالمت آمیز سعی فراوان کرد، ولی نتیجه ای نگرفت.
با اعزام مخبرالسلطنه به تبریز غائله خیابانی سرکوب و خود او کشته شد، ولی قوای اعزامی به رشت از عهده جنگلی ها برنیامد و این مشکل تا پایان دوره زمامداری مشیرالدوله بر جای ماند. از سوی دیگر انگلیسی ها که از تعلیق قرارداد ۱۹۱۹ ناراضی بودند بنای کارشکنی و مخالفت با مشیرالدوله را گذاشتند و مشیرالدوله ناچار روز سوم آبان ۱۲۹۹ از کار کناره گرفت.
مشیرالدوله برای سومین بار، یازده ماه پس از کودتای ۱۲۹۹ با رأی تمایل اکثریت قریب به اتفاق نمایندگان مجلس، به نخست وزیری منصوب شد. در کابینه جدید وی که روز سوم بهمن ۱۳۰۰ شمسی به مجلس معرفی شد، سردار سپه (رضاخان) وزیر جنگ و سردار معظم خراسانی (تیمورتاش) وزیر عدلیه بودند.
احمدشاه بعد از رأی اعتماد مجلس به دولت مشیرالدوله عازم اروپا شد. مداخلات سردار سپه در کار دولت منجر به استعفای او از مقام نخست وزیری گردید، کابینه سوم مشیرالدوله فقط چهار ماه و نیم دوام آورد. مشیرالدوله در ادوار پنجم (۱۳۰۲/۱۱/۲۲ تا ۱۳۰۴/۸/۲۲)، ششم (۱۳۰۵/۴/۱۹ تا ۱۳۰۷/۵/۲۲) و هفتم از تهران به وکالت مجلس انتخاب شد ولی در دوره هفتم از قبول وکالت خودداری نمود.
حسن پیرنیا در ده سال آخر عمر اغلب به کارهای فرهنگی و علمی اشتغال داشت و آثاری همچون مجموعه سه جلدی تاریخ ایران باستان و داستان‌های ایران قدیم و حقوق بین‌الملل را نوشت. کتاب تاریخ ایران باستان نخستین کتابی است که به شیوه علمی و بر اساس مستندات و کشفیات باستان‌شناسی در باره گذشته تاریخی ایران نگاشته شد و هنوز هم مورد توجه‌است.
پیرنیا بعد از دو سال بیماری سخت، در تاریخ ۱۳۱۴/۸/۳۰ در سن ۶۳ سالگی در خانه شخصی خود در خیابان منوچهری تهران درگذشت و در امامزاده صالح تهران به خاک سپرده شد.
۲۱۲۲۰
کد خبر 1677353منبع: خبرآنلاین
کلیدواژه: قاجار تاریخ انقلاب تاریخ معاصر میرزا حسن خان نخست وزیری نخست وزیر
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۰۸۰۱۶۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
دلیل طرح سوال از وزیر کار نحوه افزایش حقوق کارگران است
علیرضا بابایی کارنامی عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی درباره طرح سوال از وزیر کار گفت: دلیل طرح سوال از وزیر کار نحوه تصمیم‌گیری، نحوه برگزاری مذاکرات و نحوه برگزاری جلسات سه‌جانبه طبق ماده ۴۱ قانون کار است، چون ایراداتی به آن وارد است.
وی اظهار کرد: مجموعه کارگری مطالباتی داشتند و طبیعی است که سوالاتشان به نمایندگان مجلس و کمیسیون‌های مجلس تسری پیدا کرده است و ما به‌عنوان نماینده مجلس در حال پیگیری این موضوع هستیم.
رئیس فراکسیون کارگری مجلس ادامه داد: اکثریت جامعه، کارگران هستند و اگر ناراضی باشند بخشی از اهداف مترقی کشور برای رشد و توسعه زیر سوال می‌رود بنابراین ما نباید کاری کنیم که کارگران ناراضی باشند بلکه باید به رضایتمندی کافی برسند.
نماینده مردم ساری در مجلس گفت: نمایندگان کارگران افزایش حقوق کارگران را امضا نکردند که این جای بحث دارد و باید در مجلس سوالات آنها را مطرح کنیم و در نحوه تصمیم‌گیری هم بحث‌هایی وجود دارد که باید دید وزیر چه پاسخی می‌دهد.
بابایی کارنامی تاکید کرد: اگر قرار بود که فقط دولت برای افزایش حقوق کارگران تصمیم بگیرد چرا جلسات سه‌جانبه را برگزار کردند. در طول تاریخ تصویب قانون کار در سال ۱۳۶۹ به بعد تا الان دو بار است که نمایندگان کارگران مصوبه افزایش حقوق را امضا نکردند که یک‌بار در دولت آقای روحانی و یک‌بار هم در دولت آقای رئیسی بوده است که فرقشان این است که دولت آقای روحانی در سال پنج یا ششم این کار را کرد، اما در دولت آقای رئیسی در سال دوم این اتفاق افتاد.
وی افزود: در سال اول دولت آقای رئیسی آقای عبدالملکی که وزیر کار بود تصمیم خوبی گرفته بود و به شاخص رفاه توجه کرده بود، اما با برخوردی که با وی توسط دولت و نمایندگان مجلس شد وی از وزارت کار کنار رفت و الان وزیر وقتی سه نفر از نمایندگان کارگران مصوبه افزایش حقوق را امضا نمی‌کنند خوشحال می‌شود و می‌گوید خودم امضا می‌کنم، چون رای اکثریت را دارم.
عضو کمیسیون اجتماعی مجلس با بیان اینکه باید روابط برای کارگر و کارفرما حسنه شود، اظهار کرد: نماینده کارگران در جلسات می‌گفت با ما خوب برخورد نشد و هر کاری می‌کردیم می‌گفتند باید از دولت اجازه بگیریم همچنین وزیر صمت در جلسه می‌گفت می‌پذیرم که افزایش ۲۲ درصدی، افزایش زیادی نیست، اما من اختیاری ندارم و باید از دولت اجازه بگیرم لذا اگر باید از دولت اجازه می‌گرفتند پس شما چکاره هستید که به آمارها و تحلیل‌های متناسب با مرکز پژوهش‌های مجلس و وزارت کار توجه نمی‌کردید و اگر می‌خواستید از رئیس‌جمهور و یا معاون اول رئیس‌جمهور اجازه بگیرید ما باید با آنها مذاکره می‌کردیم.
بابایی کارنامی بیان‌کرد: قانون، استقلال رای داده است و به وزیر نگفته که شما دولت هستید بلکه گفته به نمایندگی از بخشی از دولت شما وزیر هستید و رای دارید و باید آمارها را تحلیل کنید و اگر معیار مذاکره آمارها، تحلیل‌ها و واقعیات جامعه با قانون کار باشد باید تصمیم‌گیری براساس آن باشد، اما اگر قرار است هر چه دولت و مجلس بگویند مذاکره سه‌جانبه اصلا معنی ندارد.
باشگاه خبرنگاران جوان سیاسی مجلس
مدارس شهرستان مهر فردا غیرحضوری است